Ağrı, sızı, karıncalanma, kramp ve yanma gibi semptomlar varisten muzdarip olanların sık yaşadığı sağlık sorunları. Toplumda görülme oranı hayli sık olan varis, yaşam kalitesini düşürüyor. Özellikle yaz aylarındaki sıcak havayla beraberce varis hastalarının yaşadıkları sıkıntılar henüz bile artıyor. Ancak varis sebebi tespit edildikten sonra başarıyla tedavi edilebilen tek hastalık.
Varisle ilgili en fazla merak edilen soruların cevabını Sağlık Bilimleri Üniversitesi Sancaktepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Murat Uğur verdi.
1. Varis nasıl oluşuyor?
Normalde ayak toplardamarımız kanı kalbe gerçek taşıyorlar. Kan, kalbe gerçek taşınırken geriye kaçmasın niteleyerek toplardamar sisteminde kapakçıklar bulunuyor. Bu kapakçıklardaki deformasyona tâbi olarak toplardamar basıncının artmasından kaynaklı varis oluşuyor.
[Fotoğraf: Getty Images]
2. Risk faktörleri neler?
Varis için risk faktörlerine bakacak olursak önlenemez risk faktörleri var: Genetik yatkınlık ve kadın olmak gibi. Mesleki olarak ise uzun süre masa başında oturanlarda veya uzun süre telâşlı çalışanlarda henüz fazla görüyoruz. Risk faktörlerine tâbi olarak görülme yaşı değişiyor. Aile hikayesi olanlarda henüz erken yaşlarda varis görebiliyoruz. Yine mermerde duvarındaki elastikiyetin azalmasına tâbi olarak ileri yaşlarda bile görüyoruz. Fakat günümüzde özellikle gerek arıcı alışkanlığımızın değişmesi gerek yaşam koşullarımızın değişmesi nedeniyle henüz sık varis hastalarıyla karşılaşmaya başladık.
[Fotoğraf: Getty Images]
3. Varis nasıl tedavi ediliyor?
Varis tam olarak tedavi edilebilen tek hastalık. Ama öncelikle sebepten sonuca gerçek tedavinin yapılması gerekiyor. Bacaklarda görülen kılcal varisler ya bile pake dediğimiz henüz yetişkin varisler buzdağının sadece görünen parçası. Öncelikle sebebin irdelenmesi gerekiyor. Bunun için öncelikle venöz ultrasonografiyle venöz sistemin haritalanması gerekiyor. Haritalandırma yapıldıktan sonra sebepten sonuca göre farklı tedavi yöntemleri var.
İlaçlı tedavi oluşan lezyonu geçirmez. İlaçlı tedavi sadece mermerde duvarındaki direnci artırarak damardan hariç kan kaçışını önleyerek varisin ilerlemesini engeller. Oluşan lezyonları gidermek için mutlaka girişim gerekiyor. Sebep derindeki damarlarsa şayet eskiden kesiyle yapıyorduk yerde ameliyatları. Kasıkta ve ayak bileğinde kesi yaparak damarı çıkarıyor ve bağlıyorduk. Artık günümüzde anjiyo yöntemiyle iğne ve tel yardımıyla damarın içine girerek lazerle veya radyo frekans yöntemiyle tedavi etmek mümkün.
Yine kozmetik olarak rahatsızlık veren pake dediğimiz varisleri dahi skleroterapi yöntemiyle tedavi etmek mümkün. Kılcal mermerde varislerini dahi o bölgelere uygulanan lokal ısılarla -gerek lazer olur gerekse radyofrekans- onları bile tedavi etmek mümkün.
[Fotoğraf: Getty Images]
4. Varis hastaları şikayetlerini kırmak için neler yapabilir?
Risk faktörlerini minimuma indirmek gerekiyor. Sıcak yaz aylarında vasıtasız güneşlenmekten kaçınmak şart. Yüzme sayı fayda sağlıyor. Ayaklara soğuk suyla parmak ucundan başlayarak yukarıya gerçek masaj yapmak gerekiyor. Yürüyüşü sayı öneriyoruz. Günde 2 km yürüyüş, kasların toplardamar üzerinde pompa etkisini artıracağı için telâşlı kan göllenmesini engelliyor. Topuklu pabuç giyilmemeli.
Varis gebelerde sık görülüyor. Ana toplardamar vücudun sağ tarafında olduğu için özellikle hamileliğin son üç ayında sol tarafa yatmalarını öneriyoruz. Akşamları eve geldikten sonra özellikle venöz yetmezliği olanların 15 an süreyle ayaklarını kalp seviyesinden yüksek olacak şekilde dinlenmeliler. Yine soğuk kompresler dahi varis şikayetlerini azaltıyor.
[Fotoğraf: Getty Images]
5. Varis tedavi edildikten sonra tekrar oluşabiliyor mu?
Ayak toplardamar sistemi ikiye ayrılıyor. Derin sistem kanın yüzde 90’ını kalbe götürüyor. Yüzeyel sistem yüzde 10’unu götürüyor. Varise sebep olan kısım sıklıkla yerde yüzde 10’luk kısımdaki yetmezlik. Eğer orada olan tek yetmezlikten dolay müdahale ettiysek tekrar oluşma riski minimum. Tabii risk faktörlerini dahi kırmak gerekiyor. Eğer yoğun sistemde tek yetmezlik varsa, o damarı tamamen dolaşımdan kaldırılmış edemediğimiz için nüks etmesi mümkün.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.
