K vitaminini muhtemelen duymuşsunuzdur. Sağlıklı hayatla ilgileniyorsanız, K vitamininin bedende depolanan ve yağda çözünen vitaminler kategorisine girdiğini bile biliyor olabilirsiniz. Fakat, yalnızca bir K vitamini formu olmadığını öğrenmek, sizin için sürpriz olabilir.
K vitamininin iki temel formu vardır ve iki formun da beden için çok farklı vazifeleri vardır. Birçok insan K vitamininden bahsedildiğinde, kan pıhtılaşmasındaki rolü ile tanınan K1 vitaminini aklına getirir. Çoğumuzun K2 vitamini hakkında bir fikri yoktur ve bu kıymetli bir bahistir. Birçok sıhhat profesyoneli iki K vitaminini birbiriyle karıştırır; yani K2 sizin için yeniyse, yalnız değilsiniz.
K2 vitamini beden için hayli değerli
Evvel K1 vitamini hakkında bir hatırlatma yapalım. Phylloquinone olarak da bilinen K1 vitamini; lahana, kara lahana ve ıspanak üzere yeşil yapraklı sebzelerde bulunur ve K vitamininin birçoklarını oluşturur. Daha evvel de belirttiğim üzere, K1 vitamini kan pıhtılaşmasında oynadığı rol nedeniyle çok değerlidir. Yaralanmalar sırasında oluşan kan pıhtılaşma sürecine yardımcı olmak için K1 vitaminine dayanan çoklu proteinler vardır, bu nedenle K1 vitamini eksikliği durumunda kan pıhtılaşmama riskiyle karşı karşıyayız demektir. Neyse ki, ortalama bir diyette değerli ölçüde bulunduğundan, K1 vitamini eksiklikleri enderdir.
K1 vitamini diyetle kolaylıkla alınabilmesine karşın, çok kolay emilmez. Öte yandan, K2 vitamininin (veya menaquinones) insan bedeni tarafından emilmesi çok daha kolaydır, lakin tipik bir batı diyetinde daha az bulunur.
Tükettiğimiz besinler yoluyla K1 vitamini elde etmek kolay olduğu için eksiklik çekmeyiz lakin çoğumuz K2 vitamininin bağırsak mikrobiyomlarımızda az ölçüde üretilmesine karşın, eksikliğini çekeriz. K2 vitamini, bedenin kalsiyum kullanmasına yardımcı olduğu için temel bir besindir. Kalsiyumu yönlendirici üzere davranır; dişlerimiz ve kemiklerimiz üzere olması gereken yerlere yönlendirir ve yumuşak dokularımız ve arterlerimiz üzere sıkıntılı alanlardan uzak meblağ. Kâfi K2 vitamini alımı, azalmış kanser riski, gelişmiş beyin sıhhati ve artan insülin hassaslığı ile ilişkilendirilmiştir.
K2 vitaminini hangi besinlerden alabiliriz
Diyetimizde K2 vitaminini nerede bulabiliriz? Denklemin en güç kısmı bu. Nizamlı olarak natto tüketen herkes için (yukarıdaki görselde de bulunan Japon fermente soya fasulyesi yemeği), muhtemelen vitaminle dolu olduğu için kâfi K2 vitamini alma konusunda endişelenmelerine gerek yoktur, fakat çoğumuz için (ve kendim de dahil olmak üzere çoğunluk bu kategoriye girer), K2 tüketimimiz epey düşük.
Natto dışında, K2 vitamini neredeyse yalnızca karaciğer ve peynir üzere hayvansal eserlerde bulunur, bu nedenle bilhassa veganlar ve vejeteryanlar K2 vitamini eksikliği yaşarlar. Fakat, değerli ölçüde hayvansal besinler yiyor olsanız bile, giderek daha fazla araştırma gösteriyor ki, çoğumuz K2 vitamini ölçeğinde son derece düşüğüz ve eksiklikler dünya çapında daha yaygın hale geliyor. Bunun en kıymetli nedeni, K2 vitamini içeren yiyecekleri tüketiyor olsak bile, temel besin ihtiyaçlarını karşılamak için değerli ölçüde tüketmeniz gerekmesidir.
Bu nedenle, çocuklar da dahil olmak üzere neredeyse herkes için önerilen günlük desteklerden biri olarak K2 vitamini desteği alabilirsiniz. Dünyada K2 vitamini eksikliği hadiselerinin arttığını gördüğümüz üzere, kemik ve kalp sıhhatinin da olumsuz etkilendiğini görüyoruz. Klinik olarak MK-4 olarak K1 vitamini ve K2 vitamininden daha tesirli olduğu gösterildiğinden, insanların birçoklarının MK-7 biçiminde K2 desteği alması gerektiğine inanıyorum. Her vakit olduğu üzere, yeni bir destek denemeden evvel hekiminizle konuşmanızı öneririm.
Dyt. Serkan Sıtkı Şahin
