Narsist kimseler, son derece ben merkezcidir, bencildir, varsa yoksa kendisidir. Fakat bu kendine duyduğu hayranlıktan fazla insanların ona duyduğu hayranlığın kaybolmasından korkmasıdır. Gayesi sizi kendisine hayran bırakmak, sizi ele geçirmek ve çizdiği sonlarda sizi tutmaktır. Aslında özgüveni yoktur, çok yaralıdır, değersizlik duygusu çok yüksektir ve bu yüzden de kaybetmekten çok korkar lakin nasıl davranır resmen hiç umurunda değilmişsiniz üzere, korkmuyormuş üzere. İlişkinizdeki problemlerle, size hissettirdiği durumların tahlili için gayret etmez zira size açık telkinler vermezler.
Temelde içerde bulunan incinmiş, yıpranmış, bedelsiz yapının saklanması için kullanılan bir savunma sistemleri vardır. Herkesten biraz daha farklı, özel, üstün, değerli bir kişi olduklarını düşünürler. Övüldüklerinde kendilerini çok düzgün hissederken, eleştirildiklerinde rahatsız hissederler, incinirler, öfkelenirler. Derinlerdeki değersizlik hissinin farkında değillerdir, bu duyguya hiç bulaşmamak için daima olarak kendilerine ve etraflarına ne kadar özel ve bedelli olduklarını ispatlamaya çalışırlar. Kimsenin yapamadığı işleri yapmak isterler. (Mesela en âlâ mesleği yapmalı, en yeterli işler peşinde koşmalılardır.)
Kendisinden üsttekilere hürmeti vardır neden vardır o da çıkar sıkıntısı için. Olur da kendi statüsünü artırır, daha âlâ bir pozisyona getirtir üzere. Ancak kendinden aşağıdakileri yok sayar hiç yokmuş üzere davranır. İnsanları kullanma ve sömürme peşindedir güya herkes o bireye hizmet etmek için yaratılmıştır ve bunun hakkı olduğunu düşünür. Ben özelim, hiçbir kurala uymak zorunda değilim. (Yani en hoş otomobil bende ve ben sürat da yapabilirim buna kimse de karışamaz diye düşünür.) Kurallar kendi çıkarına aykırı düşerse karşı çıkar ve kendisine nazaran yontar.
Narsist beşerler sizi nasıl ele geçirir
– Evvel sizin ayaklarınızı yerden bir keser, o denli şeyler sunar ki size, zira narsist kişi sizin eksikliklerinizi ve boşluklarınızı, neye muhtaçlık duyduklarınızı çok düzgün bilir ve sizi müşahedeler.
– Sizin isminize da birçok şeyi halletmeye girişir. Bunları kullanır, halbuki siz bunu yapabilirsiniz. Mesela çantanızı siz tutabilir, su almaya siz gidebilirsiniz fakat bunları dahi kendisi yapar.
– Sizi şaşırtır, sürprizler yapar. Kimse beni herhalde bu kadar çok sevemez diye düşünürsünüz. (Yani çantanızı taşır, istediklerinizi alır vs.) Dünyanın en şanslı en özel insanı hissedersiniz.
– Ansızın bir şeye sonlanabilir (saçını neden o denli topladın, onu nasıl yaptın o denli vs.) Olağandışı atraksiyonlar yapar. Size ‘çok düzgün biri ancak işte öfke sorunu var ya da ben çok kızdırıyorum ben yanılgılar yapıyorum’ diye düşündürür. Hasebiyle daima temkinli hareket etmeye başlarsınız ve siz temkinli olmaya başladığınızda aslında onu o kadar öfkelendirirsiniz.
– Hiçbir vakit haklı olamazsınız, duygusal olarak ona asla yakın olamazsınız. En haklı olduğunuzu düşünseniz bile o haklıdır. Misal, palavra söylemiştir, hatta sizi aldatmıştır bu türlü bir durumda bile size söylemediği laf bırakmaz. Bir formda mazeret söyler bu kadar kilo almasaydın, bunu şunu yapmasaydın o vakit biçiminde size suçlamalar yapar. (Sizin yüzünüzden sizi aldatmıştır vs. bunu söylemeye çalışır aslında.) Olurda bazen anlıyor dediğinizde bile sizin hayranlığınızı kazanmak için yapar zira tek sıkıntısı budur.
– Sizin hayranlığınızı kazanmaya çalışır zira sizi denetim etmek ister denetim edemezse kaybeder sizi ve bundan korkar. Zira özgüveni asla yoktur.
– ‘Haklısın, yanlış yaptım, özür dilerim’ demeyecektir. Olur da çiçeklerle gelse bile orda pişman duymaz asla o yalnızca tekrar size kendisine hayran bırakıp, başını karıştırmak için yaptığı şeylerdir. Siz bir türlü anlayamazsınız âlâ mi makûs mü olduğunu, daima bilinmeyen kalırsınız.
Ne cins bayanlar narsistlerle oluyor
– Sizin yetersizlik hissiniz fazladır,
– Duygusal mahrumluk şemanız fazladır,
– Kendinizi kusurlu ve yetersiz hissediyor olabilirsiniz,
– Onay almak ve beğenilmek için bir şey yapmaya çalışıyorsunuzdur.
Şayet ki evlisiniz bu tip bireylerle ya da yaşamak zorundasınız o vakit ne yapacaksınız?
1. Kabul edeceksiniz. Hayalini kurduğunuz yakınlık, duygusallık, özürler size hiçbir vakit gelmeyecek. Tek istediğiniz anlaşılmak evet lakin siz bunun eforuna girdiğinizde o kendisini hatalı hissettiği için çabucak saldırganlaşacaktır.
2. Sizi çok güzel tanıyorlar, temelde sizin karşılanmamış gereksinimlerinizi çok yeterli bilirler. Sizi devamlı denetim ederler yani bazen özgür olduğunuzu düşünürsünüz fakat onsuz yapamayacağınıza sizi inandırdı bunun farkında olacaksınız.
3. Empati maharetinden mahrumdur yani karşı tarafın hislerinden anlamaz acı çektiğini sevmek yahut sevilmek istediğini anlamayacak şu hayatta her şeyin en güzelinin en hoşunu hak ettiğini düşünecek ve size bunları asla vermeyecek.
4. Laf anlatmayı bırakmalısınız, anlasın ve bana hak versin diye çabalarsınız ya onu ikna edemezsiniz. O sizi asla anlamayacak. Üzgün olduğunuzda, paylaşmak istediğinizde hayır maalesef sizi anlamayacak. Pekala ne yapacaksınız; anlatmayacaksınız. (Mesela bugün yoruldum, sen bakar mısın ilgilenir misiniz derseniz, dışarda gezineceğine şunu bunu yapacağına çocuklara baksaydın der.)
5. Şuraya gitme bunu yapma demeseler bile mesela Merve’ye gitme demez Merve’nin makûs biri olduğunu söyleyip zihninize sızmaya başlar yani seni kıskanıyor mu sanki usulünde sizi kuşkuya düşürür
6. Yeterli bir bayan, eş, anne olmadığınızı söyler mesela ya da bu türlü düşündürtür.
7. Onun gayesi sizin denetiminizi kaybetmenizi sağlamaktır ki uygunca eline düşün. Krizlere öfke nöbetlerine girmeyin kendinizi onaylamayı öğrenin. Merve’ye gidin mesela lakin gideceğine çocuklarına baksaydın diyerek içinize sindirtmeyecek buna hazır olun.
8. Keyifli olduğunuzu düşündüğünüz her şey yolundayken misal bir yemekteyken al işte geldik buraya getirttirdin lakin bak ışığı bu türlü dese bile siz ‘of kâfi be’ üzere yansılar yerine, lakin yemekleri çok hoş diye karşılık verin, onunla diyaloğa girmeyin.
9. Ona şefkatle yaklaşıp, sevginizle onu iyileştireceğinizi düşünmeyin. Onun istediği tek şey hayranlık ve güçtür.
10. Onun sevgi ve şefkatle işi yok. Kaldı ki onun hakaretlerini, yargılamalarını umursamamanız için alın şefkati kendinize yöneltin.
Unutmayın;
Onun maksadı kendisinin güçlü olduğunu ispatlamak, onun sizinle hiçbir kaygısı yoktur. Öbür bir insanı ezerek onun üzerinden yükselmek, fark edilmek ve parlamak isterler.
Serhat Yabancı
Aile/Evlilik/İlişki Danışmanı